مدینه،شهر تاریخ اسلام 17 مرداد 89 9:40am به وقت عربستان سعودی
آفتاب زده بود که در خاک مدینه،شهر تاریخ اسلام،جایی که پیامبر 1400 سال پیش آن را برای هجرت برگزید فرود آمدیم.هوای مدینه مطبوع و ابری بود.نه سرد و نه گرم.دلت می خواست این هوا را با تمام وجود ببلعی.هوایی که روزی افراد بزرگی اینجا نفس کشیده اند و یک لحظه فکر می کنی که تو هم لابد لیاقتش را داشته ای و میلیونها آدم پیش از تو که این هوا را فرو داده اند.
در فرودگاه خیلی ساده و کمی تا قسمتی محقر مدینه،گفتند ساعتهایتان را 1 و نیم ساعت عقب ببرید.حالا یک ساعت و نیم از ایران عقب بودیم و این صرفه جویی عظیمی بود در وقتمان.
پس از انجام کارهای مربوطه سوار اتوبوسهای شیک با صندلی های آبی رنگ توریستی شدیم وحرکت کردیم سمت هتل.
شهر مدینه بود که از شیشه ی پنجره گذر داشت.شهر اصلا مطابق تصوراتم نبود.ساختمانها گمان می کردم زیباتر و لوکس تر از این باشند.ماشینها به ندرت مدل بالا بودند و هیچ چیز خبر از بالا بودن سطح رفاه شهروندان نمی داد.
روحانی کاروان نام محله ها و اماکن مهم را همینطور که می گذریم می گوید.به دیواری طویل سمت راست اتوبوس اشاره می کند و می گوید قبرستان بقیع است.قبلا اسامی مدفونان بقیع را یادداشت کرده ام.بسیاری از صحابه پیامبر و بعضی همسران اییشان و شهدای احد و ...
هتل آنطوری نیست که تصور می کردم.هتل 3 ستاره ی متوسط.از وان حمام و کمد دیواری و میز و صندلی هم خبری نیست.
تلوزیون هتل را روشن می کنم.کانالهای صدا و سیمای ایران را می بینم و احساسی مثل بودن در ایران می کنم.خاموشش می کنم و می روم با کتری برقی چای درست کنم.یک بسته چای کیسه ای ایرانی می بینم.بی خیالش می شوم و می روم سراغ یخچال.
آب میوه های ایرانی به تعداد نفرات.از این احساس متنفرم!!!
2:30pm
از هتل تا در ورودی مسجد النبی راه زیادی نیست.حیاط مسجد پوشیده است از سنگهای براق و تمیز.چترهای عظیم متصل به ستونها،حیاط مسجد را کاملا سایه انداخته.ذوق و سلیقه ای که در ساخت این مسجد به کار رفته از همان ابتدا خود را آشکار می کند.تا ورودی زنان راه زیادی است.زنانی کاملا سیاه پوش با نقابهای سیاه دم در بازرسی می کنند.موبایلهای دوربین دار را تحویل امانات می دهند و آوردن خوراکی را منع می کنند.همه چیز مرتب است.وارد مسجد که می شوم انتظار دارم بوی عرق و جوراب نگذارد آرام بگیرم اما اینطور نیست.هوا کاملا تمیز و خوشبو و خنک است.سیستم های خنک کننده جوابگوی اینهمه زائر هست و بشکه های آب زمزم هم همینطور.
نماز ورود به مسجد می گزارم و کنار یکی از ستونهای غول پیکر مسجد می نشینم.اینجا دیگر می توانی مطمئن باشی که روزی جزو شهر مدینه بوده و پیامبر این اطراف قدم گذاشته.به سقف زیبای مسجد خیره می شوم و گنبد چوبی و قندیلها و محرابها و کنده کاریهایش را از نظر می گذرانم.نمی دانم کی خوابم برده.بیدار که می شوم مسجد جای سوزن انداختن نیست.نزدیک نماز ظهر است و زوار همه حاضرند که در پیشگاه خدا بایستند.
میروم به حباط مسجد تا وضویی بگیرم.حیاط مثل روز محشر است.شلوغ و داغ.دلم می خواهد گریه کنم.دلم می خواهد و می کنم.کم کم دارم باور می کنم که کجا هستم.دارم باور می کنم که من هم یک قطره ام در دل این دریای با عظمت.می بینم که خیلی سخت به چشم می آیم.نه،چه می گویم؟اصلا به چشم نمی آیم.هیچ چیز ندارم که مرا برتری ببخشد بر این بنده خدایی که کنارم روی ویلچر نشسته و راز و نیاز می کند.دلم می خواهد فریاد بزنم.نمی زنم و اگر می زدم هم مطمئنم کسی نگاهم نمی کرد!!!
مکانی به نام روضه
جایی است در مسجدالنبی به نام روضه ی رضوان.مقبره و منبر پیامبر و قبر ابوبکر و عمر و عایشه در آنجا واقع شده.می گویند زمینی است از بهشت خدا و نماز خواندن در این مکان اجر زیادی دارد.
هر جا می رفتم سخن از همین روضه بود.شنیده ها می گفت جای بی نظیری باید باشد.زیبا و خوشبو و چیزی در مایه های بهشت توصیف شده!
کنجکاوی ام برای دیدن این مکان مهار نشدنی بود.ساعات محدودی برای خواهران در نظر گرففته شده.صبح ساعت 7/5 تا 9،بعد از ظهر ساعت 3 نا 4 و شب ساعت 10 تا 12
شب را برای دیدن انتخاب کردم.آدرس باب عثمان را بهم دادند و مسیر طولانی را تا این باب طی کردم.جمعیت انبوهی بود و من همراه با این جمعیت راه افتادم سمت روضه.از راهروهای سنگفرش گذشتیم بدون اینکه بدانم چه قرار است ببینم و چه قرار است انجام دهم.فقط مشتاق بودم ببینم آن چیست که خلقی با همه گونه نژاد و لباس و رنگی از پیر و جوان و کودک و خردسال برای دیدنش سر و دست می شکنند.
از دور سقفش فقط قابل دیدن بود.جمعیت به قدری زیاد بود که یک قدمی ات را نمی دیدی.لوستر ها و پنکه های فراوان و نقش و نگارهای نه چندان زیبا روی گنبدها.بوی خوبی اما یک باره نراوش کرد.
همراه جمعیت هل داده شدم.جای دیگری قرار نبود برویم.روضه همین جا بود.نزدیک قبور و منبر و ستونهای معروف را پرده کشیده بودند.جمعیت به نوبت نماز می خواندند و می رفتند.امکان نداشت بتوانم اینجا نماز بخوانم.هرکه را می دیدم اطرافم اشک می ریخت.زنی هندی همراه با اشک مخلوطی از سایه و سورمه از صورتش سرازیر شد.گروهی از زنان که صورتشان پر از خالکوبی بود خودشان را می مالیدند به ستونهای ساده و براق روضه.
دلم نمی خواست آنجا باشم.من که با هر اشاره ای اشکم در می آمد نمی دانم چرا گریه ام نگرفت.اصلا تصور نمی کردم خدا در این مکان سراسر خشم و خشونت و آزار و اذیت و مشت و لگد حضور داشته باشد.گمان نمی کردم خود پیامبر اگر الان زنده بود دستور میداد برای 2 رکعت نماز خواندن در مکانی که تکه ای از بهشت خدا (معلوم نیست باشد یا نباشد) از هر عمل وحشی گری دریغ نکنید.
دلم می خواست بروم زیر آسمانی نماز بخوانم که مطمئنم خود پیامبر بارها و بارها زیرش نماز خوانده.زیر این لوستر ها تنها جایی است که هیچ بزرگی هیچوقت نبوده و من هم نمی خواستم باشم.
کوه احد 19 مرداد 11:20am
ساعت 7 صبح سوار اتوبوس شدیم برای زیارت مساجد تاریخی و کو احد.در طول مسیر روحانی کاروان صحنه ی جنگ احد را به تصویر می کشد.
آفتاب خشمناکی است.کوه احد از دور دیده می شود.کوه که نمی شود گفت.تپه ای بیش نیست.صدای سم ستوران و نیزه های جنگجویان را اگر خوب گوش می دادی می توانستی بشنوی.صدای نعره های شهدا.خونهایی که از بدن هریک جاری شد را به وضوح می دیدی اگر می خواستی.خونی که از بدن حمزه روان شد و به فجیع ترین شکل ممکن توسط غلام هند کشته شد.دستان بریده ی مصعب،جوان رشید و پرچمدار جنگ و صدها صحابه ی دیگر که هرکدام خاطره ای ازشان به جا مانده.
این کوه برای پیامبر خیلی عزیز بوده.این کوه آنطور که خود پیامبر گفته،نسبت به محمد محبت دارد.تمام حجم این کوه در 1400 سال پیش نسبت به او احساس داشته.اما حالا برای ما چیزی جز سنگ و خاک نیست.
رمضان کریم 20 مرداد 1:5pm
روز اول ماه رمضان است بدون هیچ چک و چانه ای.حکومت عربستان نسبت به رویت ماه زیاد حساسیت به خرج نمی دهد و اغلب یک روز زودتر از ایران رمضان است.
سحری ها را در اتاقهایمان توزیع می کنند.سریعا می خوریم و آماده می شویم برای رفتن به مسجدالنبی.
حیاط سرریز است از مسلمانان در سایزها و اشکال مختلف.نیت می کنم یک روز بنشینم فقط این آدمها را نگاه کنم و بروم توی بحرشان.با خودم فکر می کنم: هرجای این حرم که پا می گزاری،فرش به فرش،سنگ به سنگ، و پله به پله اش جای پای اشخاص بزرگی بوده است.از محمد گرفته تا ابوبکر و عمر و عثمان و علی و فاطمه و ...پس مواظب قدمهایت باش!
پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی/کین سبزه زخاک لاله روئی رسته است
می روم سمت باب نسائی.تقریبا همه ی تابلوها به چند زبان ترکی،انگلیسی،عربی،اردو و فارسی ترجمه شده.
جمعیت زنان در نماز صبح نسبت به نماز عشا تقریبا نصف است.منطقی است.نماز صبح است و دردسرهای بیدار شدن.اما نمی دانم چرا حاضر نیستم نماز جماعت صبح را در مسجدالنبی عوض کنم با 4 وعده ی دیگر.اینجا نماز صبحش به طرز فجیعی لذت بخش است.لذت بخش تر از صید یک کیلو ماهی سرخو و شیرجه زدن در دریای خلیج با کف پر از ماسه اش.اصلا لذتش قابل توصیف نیست.بیشترین جذابیتش در کم بودنش است.
در شبستان مسجد به راحتی جا گیر می آید.می نشینم میان زنی اندونزیایی و پاکستانی.زن پاکستانی دختربچه ای دارد که کنارش دراز کشیده.هنوز اذان نگفته.می روم سمت بشکه های آب زمزم و به نیت عدم تشنگی آب می نوشم.می گویند این آب خاصیت درمانی بی نظیری دارد و آدم را از گرسنگی و تشنگی حفظ می کند.دلم نمی خواهد به منطق این قضیه فکر کنم.کاری با فلسفه ی آب زمزم ندارم.دلم می خواهد مطمئن باشم که این آب امروز مرا تشنه نخواهد ساخت پس باور می کنم.
اذان می گوید.با صدای دلنشین و سرزنده ای اذان می گوید.اذانش خیلی طولانی است.تمام جملاتش را دلت می خواهد گوش کنی.حی علی الصلاه حی علی الفلاح.الصلاه خیر من النوم
اینها یعنی که آب دستت هست بگذار زمین و بشتاب به سوی رستگاری.براستی که این همه آدم چه بیزارند از رستگاری که خواب را برتری می دهند به چیزی که خیر این دنیا و آن دنیایشان در آن است!
با اقامه ی نماز همه می ایستند.با فعل امر استووا و اعتدلوا همه مرتب می شوند.دستها همه سوی بالا.با تکبیر امام دستها به سینه بسته می شود.عده ی معدودی دستهایشان باز است.سوره ی حمد به دلنشین ترین صوت ممکن تلاوت می شود.پایان سوره همه آمین می گویند.کمی سکوت و نمازگزاران سوره حمدشان را می خوانند.امام تلاوت سوره را می آغازد.و چه خالصانه.چه زیبا و چه آرامش دهنده.خود بخود محو قرآن می شوی.یادت نیست آخرین بار کی این سوره را خوانده ای.اصلا نمی دانی چه سوره ای و از کدام جز قرآن است.فقط کلمه به کلمه،فعل به فعل،ضمیر به ضمیر و حرف به حرفش را در دلت معنی می کنی :و هرگاه بندگان من از تو درباره ی من پرسیدند،بگو که من نزدیکم.
بغض غلیظی گلویم را می فشارد.انگار که می خواهد منفجر شود و چقدر دلم می خواهد همین جا با صدای بلند گریه سر دهم.اینجا که خدا خیلی نزدیک است و تو از رگ گردن هم نزدیکتر احساسش می کنی.
با هر خضوع و خشوع نمازگزاران احساس می کنم خدا بر سر همه ی اینها دستی می کشد.اینجا نوازشش را واقعا احساس می کنم و خدا را شکر که خالی نیستم.امروز بعد از 22 سال عمری که از خدا گرفتم،ناگهان پر شدم.پر از او و کاش همیشه این لبالب بودن باشد با من.
نماز که تمام می شود،سرم را بالا می آورم و متوجه می شوم که بدون اینکه خواسته باشم وسط دو ستون محراب قرار گرفته ام و پرسپکتیو ستونها تا بی نهایت ادامه دارد.از ویوی جلویم عکسی می گیرم تا روز اول ماه رمضان امسالم همیشه یادم بماند که کجا نشسته بودم.خدایا شکرت!
نماز تراویح و بازار چین و تایلند 24 مرداد 1am
نماز تراویح با اینکه خالی از قشر شیعه مذهب است اما باز غوغاست. تمام شبستان و صحن و حیاط مملو است از پیر و جوان.
ورودی شبستان نگهبانان سیاه پوش اجازه ورود نمی دهند.وقتی می خواهم وارد شوم می گوید:مافی مکان یا حاجه.صلی فی الساحة.یعنی داخل جا نیست و توی حیاط نماز بگزار.من اما زیر بار نمی روم.دلم می خواهد همان جای همیشگی نماز بگزارم.
می گویم:پلیز! انا واحد نفر.
انگار دلش می خواهد راهم دهد اما بخاطر بقیه نمی تواند.زیرزیرکی خودم را می کشم داخل.راست می گفتند که جا نیست اما من فقط یک نفرم و مطمئنم که همیشه برای من جا هست.یک نفر از دور اشاره می کند که بیا اینجا.فرش نیست اما راضی ام به همین.زن با لباس سفید و روسری صورتی و چهره اش مهربان است.عرب است.می گویم :شکرا
گفت:انت ایرانی؟
نمی دانم از کجا فهمید.با اکراه گفتم نعم.شنیده بودم اینجا ایرانی ها را دوست ندارند.گفتم :انا ایرانی لکن خلیجی.تعجب کرد.چیزی گفت که انگار گفته باشد مگر ایران هم خلیج دارد؟نیامدم بهش بگویم خلیجی که شما می گویید عربی است و ما در واقع مالکش هستیم.گفتم للجزایر ایران.سری تکان داد و خندید.
نماز تراویح چیزی حدود 2 ساعت طول می کشد.دعای رکعت آخرش هم 10 دقیقه است.میان دعا همیشه برای آزادی قدس و مردم فلسطین دعا می شود.(اللهم طهر المسجد الاقصی من رجس الیهود)
این جمله را که گفت زنی که کنارم بود گریه اش شدت گرفت.حدس زدم فلسطینی باشد.بعد از نماز ازش پرسیدم و جوابش مثبت بود.خواستم که برای آزادیشان دعایی کنم.دیدم جمله ای بلد نیستم جز همین که امام در دعایش خواند و اگر تکرار می کردم حشو قبیح بود.بی خیالش شدم و ازش خداحافظی کردم.
بیرون مسجد به همان اندازه ی حیاط مسجد شلوغ است.دلیل عمده اش تجمع دست فروشان است و تنها صدای خمسه ریال،خمسه ریال است که بیرون مسجد به گوش می رسد.مغازه داران و دست فروشان بدون استثنا فارسی بلدند و به دلیل علاقه ی شدید ایرانیان به جنس بنجل،فارسی در اینجا کارکرد ویژه ای دارد.
از مسجد که بیرون می آیی می توانی هرچه معنویات ذخیره کرده ای با مادیات هدر دهی.
چند قدم جلوتر صندوقهای انگور برای فروش صف کشیده اند.اینکه چرا لزوما انگور اینهمه زیاد است و نه موز و پرتقال و سیب،سوالی است که از بدو ورود ذهم را مشغول کرده و در نهایت من به جوابهای متعددی رسیدم.
1-انگور میوه ی ارزان قیمتی است.اینطور که من پرسیدم یک جعبه اش 8 ریال است یعنی 2400 تومان خودمان که اگر خریدار باشی تخفیفی هم می توانی بگیری.از قیمت بقیه ی میوه ها خبر ندارم اما به نظر نمی رسد به این ارزانی باشد.
2-انگور میوه ی کم دردسری است.نه چاقو می خواهد و نه بشقاب و نه به دست شستن نیاز دارد.
3-انگور خاصیت ملینی دارد و بدلیل حضور زائران از اقصی نقاط جهان و تغییرات آب و هوا و احتمال ابتلا به یبوست، این میوه می تواند گزینه ی خوبی برای زائران باشد.
یک اتفاق فوق العاده 26 مرداد 12pm
همه ی برنامه های کاروان 24 ساعت به تاخیر افتاده.تحویل دادن ساکها،حرکت به سوی مکه مکرمه و برگشتن به ایران.
نمی دانم از تاخیر رفتن به مکه خوشحال باشم یا ناراحت.از یک سو شهر شلوغ و زنده ی مدینه است و مسجدالنبی و خاطرات اسلام و سفره های افطار و هزار عامل دیگر که مرا خو داده با این شهر خاص.از سوی دیگر شوق دیدن مکه جانم را برده.
بهرحال چاره ای نیست جز اینکه بگوییم هرچه او بخواهد مصلحت است و خلاص.
خسی شدیم در میقات 27 مرداد
ساعت 2/5 ظهر از مدینه راه افتادیم سمت مسجد شجره برای محرم شدن.لباسهای احرام را در هتل مدینه می پوشیم.لباس احرام مردان شامل دو تکه حوله یا پارچه ی سفید دوخته نشده است و زنان لباس سفید یا سیاه هرچه ساده تر.برای پاکی حج،سفید می پوشم.
روحانی کاروان در مورد تاریخ مدینه و محمد و حقوق ایشان سخن می گوید.تا مسجد شجره 12 کیلومتر راه است.آنجا پیاده می شویم،نماز احرام به جا می آوریم و نماز عصر را قصر می خوانیم.
اینجا دیگر خود میقات است و ماها همه خسی بیش نیستیم.چیزی به همراه نداریم.زنان زینتهایشان را در آورده اند و مردان چیزی به برهنه شدن نمانده اند.ساعت و انگشتر استیلم را هم در آورده ام.خودم هستم .تنها خودم و یک دست لباس به قدر نیازم و پای افزار ارزان قیمتی که حافظ قدمهایم باشد.همه چیزم را جا گذاشته ام.همه ی آنچه برایم ارزشمند است.حتی رتبه ی کنکور کارشناسی ارشدم را فرسنگها آنطرفتر جا گذاشته ام و به خدا که حاضر نیستم این لحظات با شکوه را عوض کنم با هر آنچه در آنسوتر جا نهاده ام.
اکنون من محرمم.بدون هیچ ادعایی هستم.آزارم به یک مورچه هم نمی تواند برسد.حق پرداختن به ظاهرم را ندارم.از جسم خالی ام.این تن نادیده گرفته باید بشود.منم و یک روحی که تا پیش از اینها بارها شکسته.فرو ریخته و مچاله شده.بارها این روح طوفانی شده.بریده.لکه دار شده اما حالا...
حالا تنها دارایی من است و اجازه ی فروریختن هرگز ندارد.
کودکان سفید و سیاه احرام بسته کافی است تا اشکت را در آورند.راهروی مسجد شجره پر است از خرت و پرت برای فروش.کمربند احرام و تسبیح و مقنعه و ...
سوار اتوبوسهایمان می شویم و حرکت می کنیم به سمت مکه.روحانی شروع می کند به گفتن تلبیه.تلبیه یعنی «لبیک اللهم لبیک.لبیک لاشریک لک لبیک.ان الحمده.و النعمته.لک و الملک.لا شریک لک»
و این یعنی که دعوت خدا را جواب گفته ایم و آمده ایم به سویش.
دارم نزدیک می شوم.نزدیک به زاده شدن و تولدی دوباره!
نزدیک به از نو ساخته شدن.آبادانی پس از ویرانی کامل.من برای این تجدید بنا آماده ام.پی ریزی شده ام.
***
روزه هایمان را در اتوبوس با افطاری مختصری می گشاییم.در استراحتگاهی کثیف نماز می گزاریم.هوا تاریک شده که دوباره راه می افتیم.در این فضای تاریک دوباره لبیک می گوییم.به شهر مکه که نزدیک می شویم روحانی کاروان در مورد شهر مکه توضیحاتی می دهد.برج ساعتی را نشانمان می دهد و مقایسه می کند با گرینویچ لندن.ساعت پدر و مادر دار و با ابهتی است و قبلا از وجودش بی اطلاع بودم.
به هتل 4 ستاره و شیک و تمیزمان می رسیم.با هتل مدینه قابل مقایسه نیست.سریعا شام می خوریم و آماده می شویم برای رفتن به مسجدالحرام و انجام اعمال عمره ی مفرده.
سوار اتوبوس می شویم.اتوبوس شلوغ است و پر از زائر.خیابان ها هم شلوغ است و ماشینها به سختی تکان می خورند.همه خسته اند.راه درازی را آمده اند و اشتیاق زوار کتمان شدنی نیست.
مسیر کوتاه را 45 دقیقه ای طی می کنیم.تا در مسجد الحرام مسیر درازی را پیاده می رویم.مدیر کاروان در مورد بابهای حرم توضیحاتی می دهد و سفارش فراوان می کتد که به خاطرمان بسپاریم.
من اما الان توان به خاطر سپردن ندارم.دلم می خواهد از یکی از این بابهای غول پیکر رد شوم و هرچه زودتر فرارسد آن لحظه ی تاریخی دیدن کعبه.به دنبال کاروان داخل باب سلام می شوم.مدبر کاروان می گوید از همدیگز جدا نشوید اما من می خواهم از همه جدا شوم.دلم می خواهد اما ترس برم می دارد.وارد صحن حرم می شویم.حیاط پیداست.کعبه باید جایی همین اطراف باشد اما ستونها مانع دیدند.نمی خواهم تکه تکه ببینمش.می خواهم تمام حجم گسترده اش را یکباره ببینم و تصویرش برای همیشه حک شود در خاطرم.
می بینمش.تمام حجمش را می بینم.نمی دانم کدام بعدش است.به خاطر نمی آورم.فقط می بینم که یک مکعب سیاهرنگ با عظمت نشسته در وسط حیاط و مردم دورش می چرخند.
فیلمها و عکسها هرگز حق مطلب را ادا نکرده اند.چیزی که من می بینم تا بحال در عمرم ندیده بودم نه در هیچ عکسی و نه در هیچ کانال پخش مستقیمی.به خدا قسم که چیز به این زیبایی تا بحال نه دیده ام و نه خواهم دید و نه وجود دارد که دیده شود.به خدا قسم که اینجا همان قبله ای است که تمام مسلمین سویش نماز می خوانند و مرده هایشان را سویش می گذارند و دست به سویش بالا می برند و اظهار نیاز می کنند.من همینجایم.منِ خسته،منِ خالی از تن کثیف،منِ تنها،منِ لبالب از گناه و خطا...
نمی دانم چقدر زمان می برد تا باورم شود که این همان چیزی است که همه دنبالش هستند.چه آنها که می دانند و چه آنها که نمی دانند.این تنها یک کعبه نیست.این شکوه و عظمتی که در آن موج می زند با هیچ منطقی استدلال پذیر نیست.این قطب است.بی آنکه خواسته باشی می کشاندت و چقدر زیباست این کشش اگر بیابیش.
طواف را شروع می کنیم.از رکن حجر الاسود شروع می شود و با 7 دور در همین جا پایان می یابد.
برایم هیچ مهم نیست از کجا باید بچرخم و چند دور باید بچرخم.فقط می خواهم که بچرخم و آنقدر بچرخم و بچرخم تا کسی جوابم را بدهد.
دور اول را شروع می کنم.تند و روان.از کنار هرکس رد می شوی چیزی می خواند.صدای سین سبحانها به گوش می رسد و بعضی گروهها یکی بلند می خواند به لهجه های گوناگون و دیگران تکرار می کتتد.
چیزی به زبانم نمی آید که بگویم.
بلال های حبشی ،صهیب های رومی، سلمان های فارسی، همه از کنار من رد می شوند و احساسشان می کنم.
اینجا خود خود آخرت است.حسی به من می گوید اگر آخرتی در کار باشد همین گونه است.
سفر کعبه نمودار ره آخرت است
گرچه رمز رهش از صورت دنیا شنوند
مردان و زنان کنار هم.تنوع نژادها و سادگی و برهنگی مردان.همه چیز ارزشش را اینجا باخته.تویی و روح جان گرفته ات.
اینجا خود رستاخیز است.رستاخیز روح بدون جسم.هر کس حاجتی.هرکس گناهی برای بخشش.
چهار چیز آورده ام یارب که در گنج تو نیست/نیستی و حاجت و فقر و گناه آورده ام
یادم آمد که اول دیدن کعبه هر دعایی که می کردم اجابت می شد.گمان می کردم وقتی می آیم پر از خواسته ام.پر از آرزو و حاجتم اما الان می بینم که هیچ از خدا نمی خواهم.همه ی دنیایم را سپرده ام به دست او و صلاح آخرتم را فقط گوشه ای از بخشش اوست که می سازد.هیچ خواسته ای به درگاهش ندارم.خودم هستم و این روحی که حالا دیگر روئینه است.فروریختن نمی تواند.شکستن از جوهره اش پاک شده و پاشنه ی آشیلی هم در کار نیست.
این روح که پیشتر میرا و عدم پذیر بود،چشمه ی آب حیاتش این خانه ی امن ابراهیم است و دیگر زوال ناپذیر است.
7 دور طواف در چشم به هم زدنی تمام شد.باید نماز طواف بگزاریم.نمی دانم واجب است یا مستحب است اما می گزاریم و کنار مقام ابراهیم می گزاریم.نمی توانم حساب کنم تا بحال چند رکعت نماز خوانده ام در عمرم.اما اگر از 10 سالگی شروع کرده باشم نزدیک به 12 سال است که کم و بیش نماز خوانده ام و به خدا که اگر همه شان را بگذاری یک طرف و این 2 رکعت یک طرف،نماز امشبم می چربد به همه ی آن خم و راست شدنهای پیشین.
فاصله ام با قبله فقط چند قدم است.باور نمی کنم که اینجایم.به سجده که می روم از ته دل سبحان ربی الاعلی و بحمده می گویم.و پاک و منزه است خدای بلند مرتبه.ترس برم می دارد که سرم را که بالا می آورم نکند کعبه روبرویم نباشد و همه اش خواب بوده باشد.سرم را بالا می آورم.کعبه نشسته مثل خودم مربع،انگار که زمین خالی است و تنها منم و این کعبه.انگار که تا بوده همین بوده و تا هست نیز همین باشد.
کعبه دیرینه عروسی است عجب نی که بر او
زلف پیرانه و خال رخ برنا بینند
بعد از نماز سنت است که آب زمزم بنوشیم.می نوشیم و تنها چیز گوارایی است که این لحظه باید باشد.تا بحال هزار بار نوشیده ام اما اینبار انگار خلق شده تنها برای اینکه از حلقوم تو رد شود و خنکایش را در رگ و پی ات پنهان کند.
می رویم به سوی سعی صفا و مروه.میراث هاجر،اسطوره ی مقاومت و توکل.اینجا غیر از محرمین کسی را نمی بینی.مسیر صفا به مروه بک طرف و مروه به صفا طرف دیگر است.زمینش پوشیده از سرامیک سفید است و مسقف و خنک.تکه ای از کوه های صفا و مروه حصارکشی شده و قابل رویت است.سعی از صفا شروع شده و به مروه ختم می شود.هر مسیرش یک بار حساب می شود و کلا 7 بار باید طی شود.
می رویم به سوی آرزوی ناممکن.جوشیدن آب در دل بیابان برهوت.کودک تشنه است.خدا او را ضایع نخواهد کرد.
از صفا به مروه راه زیادی است.آنجا هاجر آب می بیند.به مروه که می رسد اما آبی در کار نیست.سرابی بیش نبوده.
می رویم بار دیگر سوی صفا.کودک تشنه منتظر است.آب می بیند.باز هم سراب بود.
هنوز جای امید هست.این آبی که کنار مروه پیداست،اینبار دیگر سراب نیست.خدا ما را ضایع نخواهد کرد.ابراهیم ما را به امید خدا در این برهوت رها کرد.گفت وحی پروردگار است.اما خبری از آب نیست.آب نیست...
پاهایم رمق ندارند.هاجر اما باز دوید.برای چندمین بار دوید و هرگز نگفت اینبار هم مثل بار پیش سراب است.اما بود.مثل بار پیش سراب بود و هاجر باز دوید.
آنقدر دوید تا هفتمین بار...خدا او راضایع نکرد.آب جوشید.در بیابان بی آب و علف آب جوشید.انتظار برای معجزه،دیوانگی نیست.تو باور کن که معجزه می شود...خدا برای تو از دل بیابان آب زلال می جوشاند.این کمترین توانایی خداست...
اعمال عمره با تقصیر تمام می شود.تقصیر یعنی کوتاه کردن مو به اندازه ی یک بند انگشت.بعضی مردان کاروان تیغ می زنند و بعضی فقط کوتاه می کنند.
تمام شد.
متولد شدم.
آب می خواهم،حمام می خواهم،خواب می خواهم...
یک روز غیرمعمولی 2 شهریور 10:20pm
ساعت 2/5 ظهر را انتخاب کردم برای طواف.ظهر است و خلوت تر از بقیه ی ساعات روز.شلوغ نبود اما آفتاب می سوزاند.هرچه نباشد دوم شهریور است و اینجا هم شبه جزیره ی عربستان است و اگر گرم نباشد چه باشد؟
هنگام طواف نفس در نمی آمد.گرسنگی و تشنگی هم از سوی دیگر رمقم را بریده.آنقدر خلوت بود که بتوانم رکن یمانی اش را لمس کنم.جنس پارچه اش جیر مانند و بسیار خوشبو بود.اگثر کسانی که کنار دیوار کعبه ناله و شیون می کردند ایرانی بودند.یکی شان تاروپودهای زیر پارچه را بیرون می کشید.نمی دانند این پارچه هم توسط کارخانه های چینی تولید شده.براستی که چین چه نقش بزرگی در مسلمانی این از خدا بی خبرها دارد و نمی دانسته.
طوافم 20 دقیقه هم طول نکشید.عرق فراوانی ازم رفته بود.با اینکه ماه رمضان است اما شیرهای آبخوری مثل صف حجرالاسود شلوغ بود.من هم می خواستم آبی به صورتم بزنم اما فکرش را هم از سر بیرون کردم.همه ی کسانیکه کنار شیرها بودند مردان عظیم قامت عرب بودند و من زیر دست و پایشان بی تردید له می شدم.
فکری به ذهنم رسید.بطری آبی داشتم و دادمش به یکی از این مردان که برایم پر کند.پسری نوجوان بود.صورتش را که به سویم برگرداند بغضم گرفت.قیافه اش معصوم و بچه بود.عمامه ی سفیدی دور سرش پیچانده بود و بطری آبم را پر کرد و داد به دستم.چهره اش و لبخند آسمانی اش که همراه آب تحویلم داد هیچوقت از یاد نخواهم برد.
صورتم را شستم و خیس عرق رفتم جای خنکی برای نماز عصر.نماز عصر که اقامه شد رفتم به هتل.
سردرد شدیدی داشتم.شستم خبردار شد که مریض شده ام.شنیده بودم ویروسهای آنفولانزا و سرماخوردگی اینجا مثل زائران جا خوش کرده اند.استخوان درد شدیدی آمد به سراغم.رفتم زیر پتو.بدنم خسته بود.خسته و بی وزن.سردم بود.کنترل کولر ازم فاصله داشت و جرات نمی کردم بدن سبکم را روی زمین بگذارم.خودم را مچاله کردم دور پتو و پلکهای داغم را گذاشتم روی هم.
چشم که باز کردم اذان می گفت.بدنم می لرزید.لرزشی شدید طوری که به زحمت یک لیوان آب ریختم.با آب داغ وضو گرفتم و با همان بدن لرزان نماز خواندم.دوباره رفتم زیر پتو.از مدیر کاروان برایم قرص fludrex گرفتند و با چای 2 تا زدم بالا.شام نمی خواستم.می خواستم بخوابم.خسته بودم.بدنم درد می کرد.
1 ساعت بعد رفتم حمام داغ.تلوزیون پخش مستقیم مکه را روشن کردم.ساعت 10 شب بود و 10 رکعت آخر نماز تراویح شیفت حنجره ی طلایی من بود.دلم گرفت.کاش دیشب مریض شده بودم.کاش فردا شب...خدایا تو که می دانی من برای این صداست که آمده ام و 1 شبش را هم حاضر نبودم از دست دهم.
به جمعیت نمازگزاران نگاه می کنم.من هر شب یکی از این جمعیت بوده ام و امشب چه کسی جای من روبروی در کعبه نماز می خواند؟!!!
انسانهایی به نام خواتین 4 شهریور 5pm
مدتی بود که نیت رفتن به بالاترین نقطه ی حرم را کرده بودم که از آن بالا جمعیت را تماشا کنم.ظهر بود که من عبادت کردنم نمی آمد و رفتم سمت پله برقی ها.بالا رفتم.نه یکی و نه دو تا.هرچه بود رفتم بالا تا رسیدم به پشت بام.به قدر کافی وسیع بود و برای نماز جای بزرگی بود.این وقت ظهر بالا خالی بود و انگشت شمار افرادی برای عکس گرفتن بودند. از آن بالا کعبه و طواف کنندگان شکوه بی نظیری داشت.کبوترانی که سالهاست با این مکان خو گرفته اند انگار طواف می کردند.
دلم می خواست از آن بالا خودم را پرت کنم وسط جمعیت.جمعیتی که مثل عقربه های ساعت می چرخیدند و این چرخش یک ثانیه هم قطع نمی شود.همیشه کسانی هستند برای چرخیدن.از زمان انبیای نخست تا حالا و تا آخرالزمان.
محو این منظره ی بی نظیر بودم که سربازی آمد جلو و گفت:یاالله یا حاجه!ممنوع للخواتین هنی.یعنی که کافیست.اینجا برای خواهران ممنوع است.
کفرم در آمده بود.هر جا که می روی ممنوع للخواتین.بالا ممنوع،حیاط ممنوع،کنار کعبه ممنوع.انگار مردان سهم بزرگتری برای مسلمانی دارند.اگر دست اینها باشد بهشت خدا را هم 70 درصد سهم برادران می کنند و 30 درصد سهم خواهران.تازه آن درجه بالایش را هم ممنوع للخواتین می کنند.حیف که اینجا مسجد الحرام است و هر گناهی می شود صد هزار برابر وگرنه نفرینش می کردم.یادم باشد پایم که رسید ایران اول از همه نفرینشان کنم.یاد شعر خاقانی می افتم که قبلا وقتی خواندمش گفتم بی انصافی کرده اما حالا می گویم حق با اوست:
کعبه در دست سیاهان عرب دبده چنانک
چشمه ی حیوان به تاریکی گروگان دیده اند
بهترین جایی بدست بدترین قومی گرو
مهره ی جاندار اندر مغز ثعبان دیده اند
خداحافظ سرزمین امن ابراهیم 6 شهریور 1:20pm
10 روز مکه در چشم به هم زدنی تمام شد.اصلا نفهمیدم چه شد.تا آمدم خو بگیرم با این خانه ی امنیت،گفتند ساکها را تحویل دهید و حالا می بینم که همان بهتر که خو نگرفتم.این اواخر وقتی طواف می کردم کمتر دست و دلم می لرزید.کمتر اشکم سرازیر می شد و نمی خواهم که بی تفاوت باشم.می روم.می روم تا بار دیگر که می آیم هنوز برایم عادی نشده باشد.اصلا شاید هم برای همیشه یادش را در خاطرم بسپارم تا لذت یک بار دیدنش همیشه برایم ماندنی باشد.
مثل یک توهم بود.نفهمیدم چند بار پشت سر سدیس نماز خواندم،چند بار طواف کردم،چند بار کنار مقام ابراهیم نماز خواندم،زود گذشت.زمانی که فکر رفتن نمی کردم گفتند باید طواف وداع کنید.
طواف وداع را موقع تابش مستقیم آفتاب انجام دادیم.یاد تابستانهای کودکی ام افتادم که به شوق بازی گرمایی حس نمی کردیم و موقع ناهار می پریدیم توی حوض آب سرد.دلم حوض آب سرد کودکی ام را می خواست.زنی بطری آب به دست داشت و دستم را به سویش دراز کردم.یک مشت ریخت توی دستم.مثل آب حوض کودکی ام سرد بود.پاشیدم روی صورتم و حالم جا آمد.
دور آخر طواف بود که ابر گنده ای آسمان و آفتاب خشمناک شهریور را پوشاند.عینکهایمان را در آوردیم.باد خنکی شروع به وزیدن کرد و عرق صورتم را خشکاند.سایه افتاد روی سر حجاج.گاهی آدم باورش نمی شود.مثل سریالهای کلید اسراری می ماند ولی حقیقت داشت.این آخرین دور طواف من بود.نمی دانم آخرین دور طواف وداع هرکس به چه شکلی در ذهنشان می ماند.
نماز طوافم را کنار مقام ابراهیم خواندم.نزدیکتر از همیشه به کعبه بودم.دلم لرزید.آیا لیاقتش را داشتم؟
به خودم گفتم این لحظه ی آخر است.هرچه می خواهی از او بخواه.نمی دانستم چه بخواهم.برای هرکه گفته بود دعا کردم اما برای خودم هیچ نمی خواستم.خبر قبولی در شهید بهشتی ام را روز قبل داده بودند.دست پر برمی گشتم.دیگر خواسته ای نداشتم.
برای آخرین بار حجم با ابهتش را در خاطرم حفظ کردم.عهد بستم که آخرین تصویرش را هرگز از یاد نبرم.
خداحافظ ای خانه ی آرامش و امن همیشگی.
«پرواز را به خاطر بسپار
پرنده مردنی است...»
